Sport Kleurt Zoetermeer
Sport Kleurt Zoetermeer wil vluchtelingen in contact brengen met georganiseerde sportactiviteiten, in het bijzonder voetbal.
Opzet was in het kader van Sport Kleurt, 10 tot 15 mensen onder te brengen bij een voetbalvereniging. Er zijn verschillende verenigingen benaderd en in de toekomst hopen wij op een samenwerking met meerdere sportverenigingen in Zoetermeer. Voetbalschool Soccer stars is op dit moment begonnen met een training op de vrijdagavond. Soccer Stars werkt nauw samen met voetbalvereniging DWO. Ook FC Zoetermeer wil in de toekomst graag mee ‘doen”. Tafeltennisvereniging Taverzo verzorgt inmiddels ook de training van een statushouder uit Syrie. De werving en begeleiding van kandidaten is in handen van vrijwilligers van Sport Kleurt Zoetermeer
De projectperiode van Sport Kleurt Zoetermeer loopt van december 2016 tot december 2019.
Samenwerking
Participatie is het sleutelwoord
Jong en oud, arm en rijk, zwart en wit: alle kleuren, smaken en gezindten zijn op of rond het voetbalveld vertegenwoordigd.
Voetbalverenigingen zijn ontmoetingsplaatsen voor mensen die elkaar op andere plekken niet snel tegenkomen; hoogstens in een vluchtig voorbijgaan. Bij de vereniging is sprake van werkelijke ontmoeting. Samen spelen, samen lachen of treuren om een onnodige nederlaag. Koffie, thee of een biertje. Kletspraatjes over het weer, het gras of de matige conditie. Desnoods in onbeholpen gebarentaal.
Kinderen in te grote of te kleine shirtjes. Ouders die niet te fanatiek willen lijken, maar zich toch vaak niet kunnen inhouden. De oude vertrouwde clubmensen die de zaken regelen en de boel bij elkaar houden; de nieuwelingen die hun weg nog moeten vinden en daar soms wat onhandig in zijn. Het geluid van noppen op de betonnen vloer in de kleedkamer. Voetbal.
Iedereen moet met plezier kunnen voetballen, bij een vereniging met een veilig en gastvrij sportklimaat. Met, als het even kan, gediplomeerde trainers, die goed kunnen omgaan met divers samengestelde groepen.
Soms wordt het maatschappelijk belang van de vereniging als ontmoetingsplaats onderschat. Bij een vereniging worden echter bruggen tussen verschillende culturen geslagen. Er ontstaat begrip voor andere gewoontes en verschillen, er worden vriendschappen gesloten en sociale netwerken opgebouwd. Nieuwkomers, zoals onder andere vluchtelingen, komen via de vereniging in aanraking met de meer gesettelden. Veelal zijn dit kleine eerste stapjes op hun weg in de Nederlandse samenleving. Ze bouwen geleidelijk aan, zoals dat in de wetenschap wordt genoemd, hun sociaal kapitaal.
In dit project gaat het er om doelgroepen te bereiken die de weg naar de vereniging uit zich- zelf niet eenvoudig weten te vinden. Participatie is daarbij het sleutelwoord. Waar mogelijk begeleidt Sport Kleurt Zoetermeer daarbij om deze groepen niet alleen te bereiken, maar ook daadwerkelijk te betrekken en te binden aan een sportclub. Daarmee worden de eerste stappen naar participatie gezet.
Sport is wereldwijd
In alle landen doen mensen aan sport. Niet alleen aan voetbal, maar aan allerlei sporten. Soms hebben landen hun eigen nationale sport. In Turkije is worstelen populair, in China tafeltennis.
Het beoefenen van sport is universeel en een spel van volwassenen. Iedereen herkent sport.
Als vluchtelingen in Nederland aankomen hebben ze vaak een indrukwekkende reis achter de rug. Hun komst in Nederland geeft nieuwe onzekerheid en is tegelijkertijd een beginpunt van een nieuw leven.
Sport bevordert sociale contacten met Nederlanders en leidt tot nieuwe vriendschappen. In AZC’s kan het de sociale contacten tussen asielzoekers en medewerkers bevorderen.
Een nieuwe periode breekt aan als asielzoekers als vluchteling erkend worden, ze kunnen in een gemeente gaan wonen.
Vluchtelingen met een tijdelijke status houden blijvend onzekerheid over hun toekomst.
Door in te burgeren werken vluchtelingen aan hun nieuwe toekomst. Deelnemen aan sport is daarbij erg belangrijk. Het biedt ontspanning en kansen op nieuwe contacten. Door sport maak je deel uit van de lokale samenleving; je hoort erbij.
Belemmeringen wegnemen
Niet iedereen kan als vanzelf sporten. Soms zijn er belemmeringen. Zo kan de hoogte van de contributie een bezwaar zijn, maar ook de aanschaf van sportkleding en ander sportmateriaal.
Veel gemeenten beschikken over voorzieningen zodat inwoners met een laag inkomen toch kunnen sporten. Sport Kleurt Zoetermeer informeert vluchtelingen over deze voorzieningen.
Vluchtelingen zijn bijna altijd welkom bij sportverenigingen. Deze weten echter niet altijd hoe ze het beste met de nieuwe Nederlanders kunnen omgaan. Sport Kleurt Zoetermeer kan daarbij helpen door informatie te verstrekken.
Sport Kleurt Zoetermeer wil dat asielzoekers en vluchtelingen in staat gesteld worden te kunnen sporten in de gemeente waar ze wonen.
In goed overleg tussen sportverenigingen, Sport Kleurt Zoetermeer, VluchtelingenWerk, en de gemeenten kunnen belemmeringen worden weggenomen.
Het project; de opzet en praktijk
In december 2016 ging het project Sport Kleurt Zoetermeer van start. De voorbereidingen zijn in volle gang. Gesprekken over samenwerken met de Gemeente Zoetermeer, Stichting Vluchtelingenwerk, Stichting Piëzo en de verschillende sportverenigingen in Zoetermeer, worden momenteel gevoerd. ook het Oranje fonds wordt benaderd.
De aftrap van Sport Kleurt Zoetermeer vond plaats bij Voetbalschool Soccer Stars in het Castellum in de wijk Palenstein.
De opzet van het project is dat met deze specifieke vraag naar sport, het bestuur van de verenigingen wordt benaderd en waar de wensen en mogelijkheden worden vastgesteld.
Vervolgens gaat Sport Kleurt Zoetermeer op zoek gaan naar geschikte kandidaten voor plaatsing of andersom.
Hiervoor legt Sport Kleurt Zoetermeer contact met organisaties en instellingen waar vrijwilligers en medewerkers direct contact hebben met vluchtelingen en allochtonen. Denk daarbij aan het onderwijs, (buurt)welzijnswerk, lokale afdelingen van VluchtelingenWerk, gemeenten en gemeentelijke combinatiefunctionarissen.
Vrijwilligers bij Sport Kleurt Zoetermeer
Om kandidaten voor Sport Kleurt Zoetermeer te vinden, is het project afhankelijk van organisaties die (in) direct contact hebben met de doelgroep. Het gaat hierbij om organisaties die actief zijn in de begeleiding van en hulpverlening aan vluchtelingen en allochtonen. Deze organisaties werken veelal met betrokken vrijwilligers die rechtstreeks contact hebben met potentiële kandidaten.
Het kan gaan om taalcoaches, begeleiders bij het inburgeringstraject of huisbegeleiders die vluchtelingen helpen als zij zich in een gemeente vestigen.
De vrijwilligers zijn als geen ander in staat hun cliënten te motiveren om te gaan sporten of om als vrijwilliger bij een sportvereniging actief te worden.Vrijwilligers leveren daarmee een grote meerwaarde om de doelstellingen van het project te realiseren.
Maar ook mensen die uit hoofde van hun beroep die contact hebben met vluchtelingen en mensen met een migratie achtergrond, kunnen cliënten actief motiveren en hen er op wijzen dat sport kansen biedt bij de ontwikkeling van hun taal en de opbouw van een sociaal netwerk.
Voor het project Sport Kleurt Zoetermeer levert het een absolute meerwaarde op om mensen uit de doelgroep als vrijwilliger bij het project te betrekken. Zij kennen de mensen waarom het gaat, hebben een direct contact en zijn vanuit hun eigen culturele kaders en ervaringen met integratie in de Nederlandse samenleving beter in staat kandidaten te motiveren en zich actief binnen de sport te presenteren.
Monica Lugtigheid en Abdi Aden, beiden vrijwilligers bij Stichting Vluchtelingenwerk en Kolorido, zien in hun eigen omgeving en in contacten tijdens het vrijwilligerswerk dat vluchtelingen een verplichte inburgeringscursus volgen, maar verder geïsoleerd zijn.
Ze zitten thuis, kijken televisie, denken aan de situatie in hun thuisland en de (on)mogelijkheden in Nederland.
Zij denken dat het isolement een gevolg is van een gebrek aan zelfvertrouwen om je als volwaardig lid van de samenleving te presenteren. Vluchtelingen zijn vaak onzeker en hebben angst zaken verkeerd aan te pakken.
Met dit project willen zij hij helpen voorkomen dat vluchtelingen in een isolement terecht komen. Voor mensen die al in een isolement zitten zien zij het als een kans hieruit te komen.
Sport Kleurt Zoetermeer is volgens Abdi en Monica een goede methode.
De intensieve begeleiding van kandidaten zal succes hebben en leidt tot goede publiciteit en mond-tot-mondreclame. Hierdoor zullen nieuwe kandidaten zichzelf aanmelden, denken zij. Zij hopen dat er financiële middelen beschikbaar komen om minimaal 3 jaar met dit project door te kunnen gaan.
Sport Kleurt Zoetermeer, de methodiek
Sport Kleurt Zoetermeer hanteert een methodiek waarbij vluchtelingen op een actieve manier bij sport betrokken worden. Dat kan als sporter of als vrijwilliger bij een sportvereniging. Het is een intensieve benadering die ook andere hulpverleners toepassen.
De methodiek gaat uit van een zogenaamde warme overdracht. Dat houdt in dat kandidaten intensief worden begeleid als zij kennismaken met en lid worden van een sportvereniging. Ook worden zij vanuit het project gevolgd in de eerste zes maanden van hun lidmaatschap van de sportvereniging.
Hierin onderscheidt de methode vijf fasen:
- Intake
- Contact met de sportvereniging
- Introductie bij de sportvereniging
- Proefperiode
- Volwaardig lidmaatschap.
Intake
Aan het begin van het traject krijgen kandidaten een intakegesprek. Hierin komen de belangrijke zaken voor het lidmaatschap van een sportvereniging aan de orde. Dit zijn:
- de verplichting tot deelname aan trainingen
- het spelen van wedstrijden
- de aanschaf van sportkleding
- de contributie
- en (voor zover nodig) andere verplichtingen die het lidmaatschap brengt.
Er wordt mede besproken dat zij ook als vrijwilliger actief kunnen worden. Bijvoorbeeld als elftalbegeleider of in de kantine.
Van kandidaten die als vrijwilliger actief willen worden, wordt geïnventariseerd wat hun wensen en capaciteiten zijn.
Contact met de vereniging
Vervolgens wordt er contact gelegd met een sportvereniging die past binnen de wensen en het woongebied van de kandidaat. Met de sportvereniging worden afspraken gemaakt over een bepaalde proefperiode, het lidmaatschap en de introductie en begeleiding binnen de sportvereniging.
Introductie bij de vereniging
In de volgende stap wordt de kandidaat geïntroduceerd binnen de sportvereniging. Hiervoor wordt een afspraak gemaakt met de contactpersoon van de vereniging, de teambegeleider, de kandidaat en zijn begeleider vanuit Sport Kleurt Zoetermeer.
Dit gebeurt meestal voorafgaand aan een training. Tijdens dit gesprek vindt de kennismaking plaats tussen de kandidaat en de sportvereniging. Ook worden nogmaals alle belangrijke aspecten besproken die met de sport te maken hebben (trainingen, wedstrijden, sportkleding, het lidmaatschap en waar en wanneer afmelden).
Proefperiode
De volgende stap is de proefperiode. In deze fase traint de kandidaat mee met een van de teams. In deze periode heeft de kandidaat ook de kans te bepalen of de sport en de vereniging voor hem wel geschikt zijn.
De vereniging krijgt inzicht in de mogelijkheden van de kandidaat en bij welk team hij of zij het beste kan worden ingedeeld.
Hierna gaan beide partijen het lidmaatschap aan. In een gesprek met de kandidaat en zijn contactpersoon bij de vereniging worden de nodige formaliteiten geregeld en afspraken gemaakt voor de volgende fase. De duur van de proefperiode wordt nader bepaald.
Volwaardig lidmaatschap
Hierna zijn de kandidaten volwaardig lid van de sportvereniging. Gedurende het eerste halfjaar wordt er door de begeleider van Sport Kleurt Zoetermeer en de contactpersoon bij de vereniging contact onderhouden over de gang van zaken.
In de praktijk blijkt dat deze manier van werken succesvol is. Kandidaten die op deze manier bij een sportvereniging zijn geplaatst blijven ook na deze periode lid van de vereniging. Ook de sportverenigingen waar via deze methode leden en vrijwilligers zijn geplaatst spreken hun waardering uit voor deze manier van werken.
Spelers plaatsen
Om kandidaten succesvol bij een sportvereniging te plaatsen is het belangrijk dat de verwachtingen van beide partijen duidelijk zijn. In het thuisland zijn sportactiviteiten vaak totaal anders georganiseerd.
Vluchtelingen melden zich in ons land niet snel als lid van een sportvereniging aan. Dat komt mede omdat voor vluchtelingen onvoldoende duidelijk is hoe sport in Nederland georganiseerd is. Ook weten vluchtelingen vaak niet welke eisen sportverenigingen
stellen aan het lidmaatschap. Daarnaast blijkt de financiële positie van vluchtelingen een grote barrière.
Een voorbeeld uit de praktijk illustreert dit. Een vader van een door een soortgelijk project geplaatst voetballertje vertelde dat hij dacht dat zijn zoon vanzelf wel een keer door een voetbalclub gevraagd zou worden, als hij op een trapveldje in de buurt maar goed zijn best deed.
In de praktijk blijkt het belangrijk de spelregels en voorwaarden binnen de Nederlandse sportorganisaties uit te leggen en te verduidelijken.
De meeste kandidaten van Sport Kleurt Zoetermeer komen in aanmerking voor de Zoetermeerpas.